Το μάθαμε από τότε που η αρχαιολογική σκαπάνη του μέγιστου Μαρινάτου έφερε στο φως έναν καλοδιατηρημένο προϊστορικό οικισμό. Άλλα όσα κι αν έχουμε ακούσει, δει ή διαβάσει, το βίωμα της επίσκεψης στον αρχαιολογικό χώρο είναι πέραν πάσης περιγραφής.
Υπάρχει, όμως, ένα ακόμη θαύμα στο Ακρωτήρι - λιγότερο γνωστό ίσως, αλλά οι μυημένοι γίνονται όλο και περισσότεροι κι η φήμη του απλώνει.
Ψηλά, πάνω από το χωριό, δεσπόζει το Ενετικό Κάστρο, το Καστέλι. Αγναντεύει το Αιγαίο απ' άκρη σ' άκρη κι είναι σαν να το διαφεντεύει. Παίρνει ενέργεια από την άβυσσο της Καλντέρας και την διαχέει σ' Ανατολή και Δύση, Βορρά και Νότο.
Εκεί, μέσα στο Κάστρο, που έχει θαυμαστά συντηρηθεί κι αποκατασταθεί λειτουργεί η La Ponta. Λειτουργούν δυό άνθρωποι, ιερουργούν ουσιαστικά. Εκεί ο Γιάννης Πανταζής κι η Αργυρώ Κακίση έχουν στήσει το μικρό Μουσείο Τσαμπούνας, που, ωστόσο, πάει πέρα από την τσαμπούνα κι αγκαλιάζει στοργικά την μουσική μας παράδοση, τα όργανα, που συντρόφεψαν γενιές και γενιές, έβαλαν φωτιές σε πανηγύρια και χορούς, άναψαν φυτιλιές σε έρωτες αγοριών και κοριτσιών.
Στο δώμα πάνω από το Μουσείο, ο Γιάννης Πανταζής έχει στήσει το Εργαστήρι του, όπου κατασκευάζει τσαμπούνες κι άλλα όργανα στο χέρι, σώζοντας τρόπους παλιούς, που δεν πρέπει για κανένα λόγο να ξεχαστούν.
Παράλληλα, ο κύριος χώρος του Μουσείου αποτελεί σταθερά την σκηνή ολοκληρωμένων καλλιτεχνικών δρώμενων, που προσελκύουν επίσης σταθερά Έλληνες και ξένους ταξιδιώτες. Ταξιδιώτες συνειδητούς - από εκείνους που δεν αρκούνται στον ήλιο και στην θάλασσα, αλλά θέλουν να δώσουν βάθος στην εμπειρία τους από τον κόσμο της Σαντορίνης, των Κυκλάδων και του Αιγαίου, της Ελλάδας όλης.
Σε ένα τέτοιο δρώμενο είχα την σπουδαία τύχη να παρευρεθώ κι εγώ μόλις το περασμένο Σάββατο.
Δυσκολεύομαι να το χαρακτηρίσω απλή μουσική παράσταση, γιατί "Ο Οδυσσέας επιστρέφει", όσο κι αν είναι μια ολοκληρωμένη και άκρως υποβλητική performance, ξεπερνάει τα όρια αυτά κι ακουμπάει στην μυσταγωγία.
Ο Γιάννης Πανταζής, εκτός από κατασκευαστής παραδοσιακών οργάνων είναι και μελετητής και δεξιοτέχνης μουσικός, Στον "Οδυσσέα" του παίζει δέκα παραδοσιακά όργανα, από τα οποία τα οκτώ είναι δικής του κατασκευής, και τα παίζει με τέτοιο τρόπο και αίσθημα, ώστε να αποτελούν ένα ταξίδι στον χρόνο, μιαν επίσκεψη στην διαχρονικότητα της Ελληνικής μουσικής, στην πολιτιστική επιβίωση της φυλής.
Οι νότες του Γιάννη Πανταζή καβαλούν τους αέρηδες και τα κύματα του Αιγαίου, αψηφούνε Κύκλωπες, Λαιστρυγόνες και Σειρήνες κι οδηγούν με γνώση και πεποίθηση τον Οδυσσέα στην αρχέγονη εστία.
Ο νόστος ολοκληρώνεται.
Ο Οδυσσέας επιστρέφει.
Σοφός, πλούσιος, γεμάτος.
Λυτρώνεται ο Οδυσσέας.
Μαζί του κι εμείς.
Με την μουσική!..
Όλες οι φωτογραφίες εδώ...