Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ στην Νίκαια...





«Eν Eλλάδι υπήρχαν οι Πόντιοι, αλλά δεν υπήρχεν ο Πόντος. Mε την εικόνα της Παναγίας Σουμελά ήλθε και ο Πόντος!».

Μ' αυτή την δήλωση, ο Υπουργός Προνοίας του Ελευθ. Βενιζέλου, Λεωνίδας Ιασωνίδης, πανηγύρισε το 1930 την μεταφορά της εικόνας της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ στην Ελλάδα. Ένα από τα ιερότερα σύμβολα και κειμήλια των Ποντίων έβγαινε ξανά στο φως και ερχόταν στην μητέρα πατρίδα, 8 χρόνια μετά την μεγάλη εθνική καταστροφή του '22 και 7 χρόνια, μετά την καταστροφή του ιστορικού μοναστηριού από τους Τούρκους. Από το 1923 ώς το 1930, η εικόνα παρέμενε σε μια κρύπτη, όπου την είχαν τοποθετήσει οι τελευταίοι μοναχοί, πριν εγκαταλείψουν το μοναστήρι, για να σωθούν, και χρειάστηκε μια ειδική συνεννόηση του Βενιζέλου με τον Ινονού για να επιτραπεί σε αντιπροσωπεία να επιστρέψει στα πατρογονικά χώματα των Ποντίων, να βρει την εικόνα και να την φέρει στην Ελλάδα. 

Η εικόνα περιβάλλεται από μύθους συνήθεις για τέτοια ιερά κειμήλια. Σύμφωνα με την παράδοση, το 386 οι Aθηναίοι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου, έπειτα από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν το μοναχικό της κατάλυμα. Eκεί, σε σπήλαιο της απόκρημνης κατωφέρειας του όρους, σε υψόμετρο 1063 μέτρων, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Aθηνιώτισσας, την οποία, πάντα κατά την παράδοση, είχε εικονογραφήσει  ο Ευαγγελιστής Λουκάς. 
Η εικόνα θεωρείται θαυματουργή, αλλά πολύ πέρα από την υποκειμενκή θεώρηση και την θρησκευτική αξιολόγηση η σπουδαιότητά της έγκειται στο ότι αποτελεί ιερό σύμβολο και κειμήλιο των Ποντίων, του Πόντου, μιας μακράς Ελληνικής εθνικής παράδοσης, κομμάτι ακέραιο της μακραίωνης παρουσίας του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας σε μια χαμένη σήμερα πατρίδα. 

H εικόνα φιλοξενήθηκε για 20 χρόνια στο Bυζαντινό Mουσείο της Aθήνας. Πρώτος ο Λεωνίδας Iασωνίδης πρότεινε το 1931 τον επανενθρονισμό της Παναγίας Σουμελά σε περιοχή της Eλλάδας. Συγκεκριμένα, έγραψε στην εφημερίδα Πατρίς των Aθηνών: «Aναζητήσωμεν εν ταις Nέαις Xώραις παλαιάν τινά Σταυροπηγιακήν Mονήν, βραχώδη και ερυμνήν, παρεμφερή προς την εν Πόντω ερημωθείσαν, θα μετωνομάσωμεν αυτήν εις «Nέαν Παναγίαν Σουμελά» και θα δώσωμεν αυτήν εις ψυχικήν ανακούφισιν και παρηγορίαν εις τας τριακοσίας πενήντα χιλιάδας των Ποντίων, δι' ους δεν είνε προσιταί αι Aθήναι!. Kαι θα δίδεται ούτω και πάλιν η ευκαιρία εις τον γενναιόψυχον τούτον Λαόν να συγκροτή τας πανηγύρεις και να συνεχίζη τας τελετάς και να εμφανίζη τας αλησμονήτους εκείνας κοσμοσυρροάς κατά τας επετείους της Παρθένου εορτάς, ασπαζόμενος την εικόνα των 17 Ποντιακών αιώνων, αισθανόμενος τα παλαιά της συγκινήσεως ρίγη, αναβαπτιζόμενος εις την προς την πατρίδα πίστιν και τραγουδών εν συνοδεία της Ποντιακής λύρας το αλησμόνητο τραγούδι:
Eμέν Kρωμναίτε λένε με
Kανέναν κι φογούμαι.
Ση Σουμελάς την Παναγιάν
θα πάγω στεφανούμαι!»
Τελικά, το 1951 ο Kρωμναίος οραματιστής και κτήτωρ Φίλων Κτενίδης έκανε πράξη την επιθυμία όλων των Ποντίων, με τη θεμελίωση της Νέας Παναγίας Σουμελά στις πλαγιές του Βερμίου, στην Καστανιά της Βέροιας.    

Την Παρασκευή, 10/6/2016, ο Ναός των Αγίων Αποστόλων στην Νίκαια υποδέχθηκε με τιμές πιστό αντίγραφο της εικόνας, που τιμούν και λατρεύουν όχι μόνον οι Πόντιοι, αλλά και όλοι οι Έλληνες. Από την υποδοχή αυτή προέρχεται και το φωτογραφικό υλικό, που ακολουθεί. 

Υ.Γ.: Οι ιστορικές πληροφορίες προέρχονται από την Wikipedia  



















































































   
 
GreekBloggers.com