Φωτοβόλτα στον Λάκκο του Ηρακλείου

«Στου Λάκκου τα περάσματα
ο κόσμος γαληνέβγει,
οι μάγκες πίνουν το λουλάκι,
ο Kατσαρός χορέβγει.
Λακκουδιανή μου όμορφη,
γιανκίνι του κορμιού μου,
πρόβαλε στο κονάκι σου,
να γιατρευτεί η πληγή μου».

Ο Λάκκος, που απλώνεται πίσω από το νεόδμητο Πνευματικό Κέντρο της πόλης,  αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες γειτονιές του Ηρακλείου, στην Κρήτη, και σίγουρα την πιο πολύχρωμη. Η παλιά γειτονιά - ιστορικό στέκι των ρεμπέτηδων και των χασικλήδων της πόλης, πιάτσα των ιερόδουλων - έχει αλλάξει σήμερα χαρακτήρα. Στα ήσυχα σοκάκια ξεφυτρώνουν στέκια νεανικά, σκιές λίγων σύγχρονων σπιτιών γέρνουν πάνω από παλιά χαμόσπιτα, άλλα ερημωμένα κι άλλα όχι, graffiti στους τοίχους παντρεύονται με πολύχρωμα πορτοπαράθυρα.

Για την ιστορία του Λάκκου, την σύγχρονη σταδιακή του μετάλλαξη και τον ακατάλυτο δεσμό του με την ρεμπετικη μουσική έγραψα αναλυτικά σε προηγούμενη ανάρτηση. 
Εδώ, σήμερα, προτείνω απλώς μια φωτογραφική βόλτα στην γειτονιά, την οποία, δεν πρέπει να προσπεράσετε, αν βρεθείτε στο Ηράκλειο.  

  

Μεγαλοχώρι Σαντορίνης - μια βόλτα...

Το Μεγαλοχώρι της Σαντορίνης είναι ένα από τα σπουδαιότερα χωριά του νησιού - κι ας μην έχει την φήμη και την αίγλη των οικισμών, που κρέμονται πάνω από την Καλντέρα. Το πρώτο και πολύ τιμητικό χαρακτηριστικό του είναι ότι έχει σε μεγάλο βαθμό διατηρηθεί αναλλοίωτο, στο πέρασμα των χρόνων. Έχει αντισταθεί όσο ήταν δυνατόν στις ακρότητες και στις υπερβολές του μοντερνισμού και της εκτός κλίμακος τουριστικής υπερανάπτυξης. Μια βόλτα στα ήσυχα σοκάκια του δίνει καθαρή εικόνα και ατμόσφαιρα Σαντορίνης. Εικόνα και ατμόσφαιρα που μπορείς να τις παρατηρήσεις, να τις στοχασθείς, να τις νοιώσεις, επειδή τριγύρω επικρατεί ηρεμία -  σε πλήρη αντίθεση με την οχλαγωγία και τον συνωστισμό των προβεβλημένων τουριστικών προορισμών της Καλντέρας. Από την άποψη αυτή, δεν είναι είναι ούτε τυχαίο ούτε παράξενο το ότι το Μεγαλοχώρι προσελκύει σταθερά μεγάλο αριθμό τουριστών και επισκεπτών, που φτάνουν στην Σαντορίνη καλά πληροφορημένοι για το τι να δουν και πού να πάνε.  

Αρκετές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το Μεγαλοχώρι παρέχει η Δρ. Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά στο βιβλίο της «Σαντορίνη: Κοινωνία και Χώρος 15^ος -20^ος αι.» (Έκδοση Ιδρύματος Μπελλώνια).

Όπως μαθαίνουμε από την πηγή αυτή, ο οικισμός αναπτύχθηκε κατά μήκος του «Ποταμού». Εχει παλιά αρχοντικά, υπόσκαφες κάναβες και σπίτια κτισμένα με την τοπική αρχιτεκτονική, προστατευμένα από ψηλούς τοίχους, για τον φόβο των πειρατών.
Επίκεντρο είναι η πλατεία του «Ποταμού», στην οποία οδηγούν και οι δυο είσοδοι στο Μεγαλοχώρι. Εκεί δεσπόζουν οι εκκλησίες των Εισοδίων της Θεοτόκου και των Αγίων Αναργύρων. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα  καμπαναριά της Ζωοδόχου Πηγής, αλλά και των υπολοίπων εκκλησιών, που είναι ιδιαίτερα περίτεχνα, όπως, άλλωστε, είναι γενικότερα τα καμπαναριά σ’ όλη την Σαντορίνη.

Το έδαφος στο Μεγαλοχώρι είναι εύφορο και αυτό εξηγεί τους πολλούς αμπελώνες, που το περιβάλλουν. Οι κάτοικοι πλούτισαν από την καλλιέργεια των αμπελιών και την οινοποιία, που αναπτύχθηκε τόσο πολύ, ώστε να κάνουν εξαγωγές κρασιού. 

Δημοφιλείς στους Μεγαλοχωρίτες ήταν πάντα οι παρθένες παραλίες της  νότιας πλευράς του νησιού: Καμαράς, Βίγλες, Αλμυρά, Καταβατή και Χανάς. Παραδοσιακά, πήγαιναν με γαϊδουράκια στις παραλίες αυτές, όπου έμεναν μέχρι αργά το βράδυ, τρωγοπίνοντας και ξεφαντώνοντας με λαούτα και βιολιά στη σκιά των τράφων, των πανύψηλων βραχωδών τοιχωμάτων, που δημιουργήθηκαν από το νερό και τον αέρα και θυμίζουν σεληνιακό τοπίο.