Το Γκάζι αλλιώς

Όσοι γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε στο κέντρο της πρωτεύουσας, λίγο πριν ή λίγο μετά το ’60, προλάβαμε μιαν Αθήνα, που την θυμόμαστε με μείγμα συναισθημάτων: λίγη νοσταλγία και μελαγχολία γι’ αυτό, που ήταν, λίγος θυμός γι’ αυτό, που έγινε, λίγο πείσμα για το τι μπορεί να ξαναγίνει.


Φίλοι νεώτεροι από μένα ή άλλοι, που ήρθαν να εγκατασταθούν στην Αθήνα πιο πρόσφατα, δυσκολεύονται να φαντασθούν ότι το πατρικό μου σπίτι μπορεί να ήταν ακριβώς πάνω στην Ακαδημίας.
Κι όμως εκεί μέναμε μόνιμα εμείς, όπως και πολλοί άλλοι ακόμα. Και τα παιδιά μαζευόμασταν στα πεζοδρόμια, στις λιγοστές πλατείες ή στα παρκάκια, για να παίξουμε κυνηγητό, κρυφτό, ακόμη και μπιζ ή μακριά γαϊδούρα! Και το καλοκαίρι κοιμόμασταν μικροί μεγάλοι στρωματσάδα στα μπαλκόνια για δροσιά, μέχρι που μας ξυπνούσαν οι πρώτοι θόρυβοι της πόλης, ο κόσμος, που πήγαινε στην δουλειά του με λεωφορεία και με ταξί πειρατικά.

Ήταν, βέβαια, τότε το κέντρο της Αθήνας ένα άλλο κέντρο, αλλά η σπουδαία διαφορά με το σήμερα δεν είναι τόσο η κίνηση κι ο θόρυβος, που ανάγκασαν τους περισσότερους να μετακινηθούν στα προάστεια από το ‘70 και μετά. Η κυρίως διαφορά είναι ότι το κέντρο τότε δεν ήταν μόνο κόμβος διερχομένων για δουλειές ή πόλος νυχτερινής διασκέδασης, αλλά κατοικείτο κανονικά. Κι αυτό από μόνο του το έκανε ανθρώπινο, ελκυστικό - ακόμα κι ασφαλές - κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας!

Από το κυρίως κέντρο της πόλης σήμερα κατοικείται ουσιαστικά μονάχα το Κολωνάκι και η Πλάκα, χωρίς, πάντως, να δίνουν την αίσθηση περιοχής κατοικιών, με την παραδοσιακή έννοια: οικεία πρόσωπα γειτόνων στον δρόμο, άνθρωποι, που με σακούλες από ψώνια στα χέρια κοντοστέκονται στην άκρη του πεζοδρομίου, να πουν μια καλημέρα ή να μοιρασθούν μιαν είδηση, ένα κουτσομπολιό, παιδιά, που παίζουν, που χαζολογάνε, που κοιτάζουν με περιέργεια περαστικούς και αυτοκίνητα.

Ωστόσο, υπάρχει μια ακόμη γειτονιά του κέντρου, που κατοικείται και διατηρεί τέτοια χαρακτηριστικά: το Γκάζι, που το ανακαλύψαμε όλοι πιο πρόσφατα.
Παλιότερα, σπάνια κατεβαίναμε κάτω από την Ομόνοια. Το Γκαζοχώρι ήταν άλλος κόσμος, με το εργοστάσιο του φυσικού αερίου και τις υπόλοιπες βιομηχανικές εγκαταστάσεις χαμηλότερα, στην Πειραιώς, τις βιοτεχνίες και τα συνεργεία, τα τραίνα με τις ράγες και τις ισόπεδες διαβάσεις τους, τις τραχειές φυσιογνωμίες στα στενά δρομάκια… αλλά και κάτι ακόμα: τα χαμηλά κτίσματα και τις αυλές με τα πολλά δωμάτια γύρω-γύρω, τα σπιτάκια με τις κληματαριές, τις καγκελόπορτες και τους ασβεστωμένους τοίχους, τις νερατζιές στα πεζοδρόμια.

Το σχεδόν παράξενο είναι πως όλα αυτά υπάρχουν ακόμη, πως επιβιώνουν ακόμα και τώρα που το Γκάζι μετατράπηκε σε κέντρο νυχτερινής ζωής. Το Κολωνάκι εν πολλοίς ξεπεράστηκε, η Πλάκα αποστειρώθηκε, του Ψυρρή κορέσθηκε, η Καρύτση το βράδυ είναι σαν μια μικρή όαση στην μέση μιας ακίνητης και σκοτεινής ερήμου από έρημα πεζοδρόμια και κλειστά μαγαζιά. Και στο μεταξύ, η Αττική όλη κατηφορίζει τώρα κάθε μέρα - πρωί, μεσημέρι, βράδυ - προς το Γκάζι, για να πιει, να φάει, να δει σινεμά, να δει εκθέσεις σε Μουσεία και γκαλερί.

Κι όλα αυτά ανάμεσα στα ίδια παλιά σπιτάκια, δίπλα σε μιαν αυλή, όπως αυτές, που βλέπουμε στις ταινίες του Φίνου... κάτω από μια φουντωτή νερατζιά ή με φόντο μια σιδερένια στριφτή σκάλα, που κάποτε οδηγούσε στον πάνω όροφο ή στην ταράτσα, και τώρα οδηγεί στο πουθενά ή στον  ουρανό, ανάλογα με το πώς το ερμηνεύει κανείς, με το πόσοι και ποιοί πίνακες του Σπύρου Βασιλείου έχουν αποτυπωθεί μέσα του...  πλάι σε μιαν ΕΒΓΑ ή σ’ ένα μαγαζάκι, που πουλάει απ’ όλα, σ’ ένα τραπέζι, που τόχει βγάλει έξω μια οικογένεια για να κάτσει όλη μαζί να φάει στην δροσιά.

Όλα αυτά είναι μέρος αναπόσπαστο της επιτυχίας του Γκαζιού, γιατί το κάνουν οικείο, το κάνουν κομμάτι της προσωπικής μας ιστορίας και διαδρομής σ’ αυτήν την πόλη, όπως κάνουν και την νυχτερινή μας διασκέδαση μέρος μιας ζωής πραγματικής, χειροπιαστής.

Ό,τι ώρα και να κατεβείτε στο Γκάζι, την επόμενη φορά, για να πάτε στον Κεραμεικό ή στο Μουσείο Μπενάκη, σ' ένα bar ή σ’ ένα εστιατόριο, στο "Dirty Ginger", το "Mamaca's", το "Canteen", τα "Πρόσωπα", το "Gazi College"

κοιτάξτε λίγο πιο προσεκτικά γύρω σας.
Δήτε την ζωή, την πραγματική ζωή, δίπλα στο τραπέζι σας, κοντά σας, δυό βήματα από εκεί, όπου διασκεδάζετε...
Δήτε τις μεγάλες και τις μικρές αλήθειες, πούναι γραμμένες στους τοίχους ολόγυρα, σαν να απευθύνονται προσωπικά σε σας και να σας βγάζουν περιπαικτικά την γλώσσα:

Παρατηρήστε όλον αυτό τον κόσμο τον μικρό και μέγα γύρω σας, νοιώστε τον να διεισδύει μέσα σας, πώς γίνεται κομμάτι σας ή πώς γίνεσθε εσείς κομμάτι του ... και θα καταλάβετε… μπορεί να καταλάβετε γιατί το Γκάζι  μπορεί και είναι διασκέδαση αλλιώς...

Σημείωση: Μια πρώτη μορφή αυτού του κειμένου, με λίγο από το φωτογραφικό υλικό, γράφτηκε για το έντυπο "Dirty Ginger Free Press" της Executive Chef και ψυχής του "Dirty Ginger Bar Restaurant", της πολύ καλής φίλης, Έφης Γιαλούση,  που διανέμεται και κυκλοφορεί στην Πλατεία του Σταθμού Metro του Κεραμεικού.