Το πείραμα της Πανεπιστημίου

Το Σάββατο, 18 Σεπτεμβρίου 2010, το πρωί, η συνήθως πολύβουη οδός Πανεπιστημίου έκλεισε για 5 ώρες και παραδόθηκε:
1. Στα "παρόχθια" coffee shops & snack bars
2. Σε κάθε λογής street performers
3. Στους προσκόπους
4. Στους πεζούς
Με αυτή την σειρά, από άποψη προσχώρησης και εγκάρδιας συμμετοχής...

Για την ιστορία του πράγματος και για μιαν εικόνα πιο ολοκληρωμένη, να συμπληρώσω ότι υπήρξε, επίσης, ένα άρωμα παλιάς Αθήνας του '60 και παλιάς Καστέλλας, καθώς στην αρχή της Πανεπιστημίου, απέναντι από την "ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ", είχαν παραταχθεί εξαιρετικά συντηρημένα και απαστράπτοντα ένα "μπλε", όπως λέγαμε παλιά τα λεωφορεία, που κυκλοφορούσαν στην Αθήνα, και ένα τρόλλεϋ από εκείνα τα μικρά, τα μισού μεγέθους από το σύνηθες, που κυκλοφορούσαν αποκλειστικά στην μαγευτική διαδρομή πέριξ της Καστέλλας του Πειραιά.

Μπαίνοντας στο λεωφορείο έβλεπες την θέση του εισπράκτορα και νόμιζες ότι θα ακούσεις οσονούπω το "Τέρμα τα δίφραγκα!", που αναφερόταν τότε στο τέλος μιας διαδρομής, που αντιστοιχούσε στο εισιτήριο των δύο δραχμών, έβλεπες σαν σε όραμα πάνω στο τραπεζάκι τα ματσάκια με τα εισιτήρια (που κάποιοι πιτσιρικάδες τα μαζεύαμε για συλλογή!!!) ή την δερμάτινη θήκη για τα  πολλά, πάρα πολλά, κέρματα της εποχής - ένα collector's item, που, φευ, ποτέ δεν απέκτησα.

 Έλειπε μόνον ένα "πράσινο" από αυτά, που ξεκινούσαν από την γωνία Φιλελλήνων και Μητροπόλεως για να καταλήξουν μέσω Λεωφ. Θησέως και Καλλιθέας στον Πειραιά, έλειπε κι ένα "πειρατικό", ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο, δηλαδή, που έναντι αντιτίμου εκτελούσε παρανόμως χρέη ταξί εκείνη την εποχή...

Έλειπαν, επίσης, οι Αθηναίοι. Ίσως να μη υπάρχουν πια. Ίσως να έχουμε γίνει όλοι απλώς κάτοικοι Αττικής, που θα πάμε στο κέντρο, αν έχουμε δουλειά, το πρωί, ή αν θέλουμε να βγούμε το βράδυ.
Κάποιοι γνωστοί και φίλοι, πάντως, που μένουν στα Εξάρχεια, στην Νεάπολη, στο Κολωνάκι, στον Λυκαβηττό, δεν ξεμύτισαν ούτε από περιέργεια - κι η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω τι θα τους έκανε να βγουν από το σπίτι τους ή να παραβλέψουν τις Σαββατιάτικες οικογενειακές υποχρεώσεις και την Λαϊκή της Καλλιδρομίου, για να δουν ή να μετάσχουν στο πείραμα. Και με την θερμοκρασία στους 35 βαθμούς, ο κάτοικος Αττικής πιθανότερα θα πάει για μπάνιο παρά για πικνίκ ή άραγμα στον τεχνητό χλοοτάπητα πάνω στην καυτή άσφαλτο. Από την άλλη πλευρά, δεν υπήρξε και κάποια οργανωμένη εκστρατεία ενημέρωσης από την πλευρά των διοργανωτών - του Υπουργείου Ενέργειας, Περιβάλλοντος ή όπως αλλιώς έχει μετονομασθεί πρόσφατα!
Εν πάση περιπτώσει, το πείραμα έγινε, όσοι πήγανε δεν νομίζω να το μετάνοιωσαν, έστω κι αν δεν δείχνανε να διασκεδάζουν όσο θα έπρεπε ή όσο θα μπορούσαν. Δεν είναι ούτε λίγο ούτε μικρό πράγμα να παραδίδεται στους πεζούς η κεντρική λεωφόρος μιας μεγαλούπολης - γι' αυτό και νομίζω ότι οι αρμόδιοι, αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες, καλό θα είναι να σκεφθούν σοβαρά τι πήγε καλά και τι δεν πήγε, να βγάλουν σωστά συμπεράσματα και να ξαναδοκιμάσουν. Αυτή είναι η και θεμελιώδης λογική των πειραμάτων!

Ευτυχείς και απολύτως εγκάρδια συμμετέχοντες οι ιδιοκτήτες των "παροχθίων" - κατάμεστα το "Paul" και το "Cellier" με ομπρέλλες και τραπεζάκια να καταλαμβάνουν τις δεξιές λωρίδες κυκλοφορίας!

Εξαιρετικοί οι street performers - ειδικά οι breakdancers, που παρουσίασαν το νούμερό τους για πρώτη φορά στην μεγαλοαστική γωνία Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου.

Συνήθως τους συναντάει κανείς στην Πλατεία Μοναστηρακίου - αποτελούν μιάν από τις σταθερές του Σαββατόβραδου εκεί: μια ομάδα παιδιών από την Αγγλία και την Ν. Αμερική, που έχουν εγκατασταθεί στην Αθήνα και, όπως μου είπαν, είναι απολύτως ευτυχείς εδώ... Σκέφτομαι μήπως κι είναι οι μόνοι ευτυχείς μέσα στην γενικευμένη απαισιοδοξία της εποχής, αλλά δεν λέω τίποτε. Παρατηρώ, πάντως, με την άκρη του ματιού μου ότι το καπελάκι τους, ενώ στο Μοναστηράκι γεμίζει με κέρματα, στην περιοχή του Attica και του Zonar's συναντάει εκείνο το ιδιαίτερο είδος σχεδόν αδιαφορίας, που το ταυτίζουμε με την μεγαλοαστική ψυχραμία και αποστασιοποίηση. Όπως και νάχει, λεφτά δεν μάζεψαν - καλύτερα να επιστρέψουν στο γνώριμο και πολύ πιο γενναιόδωρο Μοναστηράκι!

Λίγο "αλλού γι' αλλού" οι Πρόσκοποι, που, πάντως, προσπαθούσαν να μεταφέρουν ατμόσφαιρα βουνού και λόγγου με υπαίθρια παιχνίδια και δραστηριότητες για την πιτσιρικαρία!

Κι οι πεζοί; Οι πεζοί λίγοι, αμήχανοι, έδιναν την εντύπωση ότι μάλλον συμπτωματικά βρέθηκαν στην Πανεπιστημίου κι είπαν να πιούν κι έναν καφέ στην άσφαλτο, στον αναιμικό ίσκιο ενός δέντρου ισχνού, με θέα την απέναντι πολυκατοικία ή, έστω, την Αθηναϊκή Τριλογία με το γνωστό καραγκιόζ-μπερντέ της.
Κάποιοι ποδηλάτες βρίσκουν ευκαιρία να κάνουν πετάλι εν μέση οδώ, αλλά λείπει ο ενθουσιασμός.

Κι ένας μόνον skater κάνει την εμφάνισή του...

Η Κα Μπιρμπίλη, χωρίς εμφανή συνοδεία ασφαλείας αλλά με πολλές και διάφορες κυρίες συνοδούς, κάνει βόλτες - μόνον στην διαδρομή μεταξύ Εδουάρδου Λω και Βουκουρεστίου, όμως - και δηλώσεις όποτε της ζητηθούν.

Ο κ. Σηφουνάκης σκεπτικός και σαν επιφυλακτικός, φαίνεται κάπως σαν να τηρεί αποστάσεις από την Υπουργό.

Το πείραμα μοιάζει να μένει πείραμα και άσκηση επί χάρτου. Η κατάσταση δεν εξελίσσεται σε "γιορτή", χαρά, απόλαυση του ανοιχτού δημόσιου χώρου, ο κόσμος δεν γίνεται μια παρέα.
Ένας ζογκλέρ προσπαθεί μάταια να συναρπάσει το λιγοστό κοινό γύρω του - αλλά μου φαίνεται πως ούτε ο ίδιος έχει πολύ κέφι...

Πιο κάτω, έξω από του "ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ", μια Σχολή Tango κάνει επίδειξη χορευτικών δεξιοτήτων...

Πώς θα μπορούσε, όμως, να γίνει πράγματι αυτό; Πώς θα μπορούσαν να νοιώσουν στοιχειωδώς οικεία μεταξύ τους και να χαρούν μαζί άνθρωποι, που έχουν μάθει νάναι μόνον περαστικοί από την πόλη τους, να κυκλοφορούν βιαστικοί, θυμωμένοι, χαμένοι στις έγνοιες τους, στην απαισιοδοξία τους;
Πόσο βαθιά πρέπει να σκάψουμε μέσα μας, ώστε να βρούμε και να φέρουμε στην επιφάνεια τα κοινά εκείνα βιώματα, που μας κάνουν Αθηναίους, Έλληνες, συμπολίτες, συνανθρώπους σε έναν δημόσιο χώρο κοινό και κοινόχρηστο;
Οι παλιότεροι Αθηναίοι νοιώθουμε αναμφίβολα μια νοσταλγία για την Αθήνα των παιδικών και των νεανικών χρόνων, αλλά πώς αξιοποιούμε αυτήν την νοσταλγία, πόσο και πώς την μεταδίδουμε στα παιδιά μας, πόση ουσιαστική αξία αποδίδουμε, τελικά, στα βιώματα αυτά, ώστε πάνω τους να μπορούμε να πατήσουμε και να διεκδικήσουμε την πόλη από όλους όσοι μας την έχουν καταπατήσει και κακοποιήσει - από τις εκάστοτε Δημοτικές Αρχές, από τους διαρκώς πειραματιζόμενους πολιτικούς, τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων, από τους εγκληματίες του κοινού Ποινικού Δικαίου, Έλληνες ή αλλοδαπούς, που μας έχουν κλέψει και λυμαίνονται το πιο συνολικά απείραχτο κομμάτι της Αθήνας, νοτίως της Ομόνοιας.

Το πείραμα της κλειστής στα αυτοκίνητα Πανεπιστημίου έδειξε πως η Αθήνα μπορεί όχι να βρει αλλά να φτιάξει ένα ριζικό καλύτερο, φιλικότερο στους κατοίκους μιας πόλης, που οι ίδιοι δεν θάναι πλέον απλοί χρήστες της αλλά ζωντανό της κομμάτι. Οι Αθηναίοι οι ίδιοι - όχι αορίστως μια κάποια συλλογική Αθήνα - αν νοιώθουν Αθηναίοι, μπορούν και πρέπει να το φτιάξουν αυτό το ριζικό! Προλαβαίνουν!..

Υ.Γ. 1: Μια πληρέστερη σειρά φωτογραφιών από το πρωινό του περασμένου Σαββάτου στην Πανεπιστημίου βρίσκεται εδώ για όσουν τυχόν ενδιαφέρονται...

Υ.Γ. 2: Μια άποψη για το ίδιο θέμα, από την Κυρία Νίνα - Μαρία Πασχαλίδου του protagon.gr,  με "εικονογράφηση" του υποφαινόμενου βρίσκεται εδώ.