Πέμπτη 1 Μαρτίου 2012

Για την Ακρόπολη


Το μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα με τα μνημεία, που έχουμε δίπλα μας, που είναι στην θέση τους, πριν από μας, και θα παραμείνουν εκεί κι έπειτα από μας, είναι το ότι τα συνηθίζουμε, τα θεωρούμε κομμάτι της καθημερινότητάς, δεδομένα. Τόσο πολύ δεδομένα, που πολύ συχνά αμελούμε να τα δούμε, να βεβαιωθούμε πως είναι ακόμα εκεί.
Η Ακρόπολη της Αθήνας δεν αποτελεί εξαίρεση. Ένα από τα αρχιτεκτονικά θαύματα του κόσμου, ένα μνημείο έμφορτο ιστορίας και συμβολισμών, είναι μέσ' στα πόδια μας, βρίσκεται μονίμως και διαρκώς στο οπτικό μας πεδίο. Άνθρωποι απ' όλον τον κόσμο, από τις πιο απίθανες γωνιές του πλανήτη, τόχουν όνειρο ζωής να την δουν από κοντά, άλλοι μαζεύουν πεντάρα-πεντάρα τα ναύλα, για να κάνουν το μεγάλο ταξίδι! Κι εμείς, πολλοί από μας, τους Έλληνες, τους Αθηναίους, ακόμη και τους παλιούς Αθηναίους, τους γέννημα-θρέμμα της πόλης, μπορεί να μη έχουμε ποτέ ανηφορίσει το μονοπάτι του Πικιώνη ως ενήλικες. Όχι από περιφρόνηση ή αδιαφορία κι άλλο λόγο, παρά μόνο και μόνο γιατί απλώς το αναβάλλουμε, γιατί ξέρουμε πως η Ακρόπολη θάναι εκεί κι αύριο και πάντα - άρα μπορεί να περιμένει μέχρι νάμαστε πιο εύκαιροι...
Υπήρχε, βέβαια, εποχή, που όλα τα σπίτια της Αθήνας έπρεπε να χτίζονται με τρόπο τέτοιο, ώστε να μη εμποδίζουν την θέα προς την Ακρόπολη και να έχουν και τα ίδια θέα προς αυτήν. Υπήρχε εποχή που τα ρομαντικά ζευγαράκια κατευθύνονταν πάντα προς τον Ιερό Βράχο, τις πέτρες και τα παγκάκια στα ριζά του κι ήταν αυτό μέρος του τελετουργικού των φλερτ . Υπήρχε εποχή που η Ακρόπολη ήταν ο ομφαλός της πόλης, σημείο αναφοράς της πόλης ή υπαρξιακής επιβεβαίωσης των πολιτών της.

Οι ρυθμοί της ζωής, οι νέες προτεραιότητες και οι ιεραρχήσεις των αναγκών, οι αλλαγές στα γούστα μας τα έχουν αλλάξει όλα αυτά - αλλά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η Ακρόπολη παραμένει πάντα στο επίκεντρο της ζωής μας, ακόμα κι αν δεν το συνειδητοποιούμε άμεσα.
Πολιτικοί έστησαν καριέρες κι έφτιαξαν όνομα μέσα από το αίτημα της επιστροφής των λεγόμενων "Μαρμάρων του Παρθενώνα", των μελών της Ακρόπολης, που αφαιρέθηκαν βάναυσα, για να μεταφερθούν από τον Λόρδο Έλγιν στην Αγγλία, αφήνοντας το μνημείο εσαεί ανάπηρο.
Άλλο πάλι, διασημότητες αμφιλεγόμενες και μη, συνωστίζονται για μια κατοικία στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου και στα πέριξ.
Διαφημιστές και κινηματογραφιστές ζητούν τον χώρο για "γυρίσματα" ή επιζητούν ένα τουλάχιστον πλάνο με την Ακρόπολη στο κάδρο.
Συνδικαλιστές στην έξαρση του αγώνα τους την κλειδώνουν ή την περικυκλώνουν, για να ευαισθητοποιήσουν τους "αρμοδίους" ως προς το ένα ή το άλλο αίτημά τους.
Το Μουσείο της Ακρόπολης, ένα σύγχρονο Γεφύρι της Άρτας, που πέρασε από σαράντα κύματα ώς να ολοκληρωθεί, έγινε εθνικός στόχος και σήμερα πια εθνική βιτρίνα.
Κόμματα και παρατάξεις σε παροξυσμό αναρτούν πανώ με πολιτικά συνθήματα προκειμένου να συγκινήσουν την διεθνή Κοινή Γνώμη - και προκαλούν την μήνι των πούρων οπαδών του μνημείου.

Για όλα τούτα μπορεί να έχουμε όλοι μας όποια γνώμη, αρνητική ή θετική, θέλουμε. Και πράγματι έχουμε - ακόμη κι αν δεν έχουμε ποτέ ανέβει ώς την κορυφή του Ιερού Βράχου.
Από την άποψη αυτή, επομένως, η Ακρόπολη διατηρεί πάντα και για όλους το συμβολικό της βάρος, τον εμβληματικό της χαρακτήρα για την πόλη και την χώρα. Ακόμη κι η βεβήλωση ή η με κάποιο τρόπο εκμετάλλευση του μνημείου επιβεβαιώνει την σημασία και την κλασικότητά του, αναδεικνύει την σημειολογία του, υπογραμμίζει την επικαιρότητά του, το διαρκές και απερίσπαστο της σύνδεσής του με την ζωή μας, πέρα από την καθημερινότητα και τα τετριμμένα της.

Δεν ξέρω με ποιές σκέψεις ήλθαν και με ποιές σκέψεις έφυγαν όσοι συγκεντρώθηκαν χθες στο Αμφιθέατρο του 5ου ορόφου της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, για να ακούσουν τρεις προσεγγίσεις βιογραφίας της Ακρόπολης από του Καθηγητές κκ. Δημήτρη Πλάντζο και Γιάννη Χαμηλάκη και από τον συγγραφέα κ. Χρ. Χρυσόπουλο. Η σκέψη η δική μου, όμως, ήταν ότι, ανεξάρτητα από τις προθέσεις μας έναντι του μνημείου, ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις, τις απόψεις και τις πράξεις μας - ή, ίσως, ακριβώς επειδή υπάρχουν από κοινού και ταυτοχρόνως όλες αυτές! -  η Ακρόπολη παραμένει αλώβητη, σταθερά πέρα από τις  παντοειδείς "βεβηλώσεις", πέρα κι από την ιερότητα ακόμη, με την οποία την ενδύουν, όσοι πασχίζουν να την βάλουν σε μη μου άπτου καλούπια.
Είναι τόσο δική μας, όλων μας, όσο και πέρα από μας, αυθύπαρκτη, αυτόνομη! Εδώ που τα λέμε, μπορεί και να μας βγάζει λίγο την γλώσσα... σε όλους μας, όμως!..






                             
   

2 σχόλια:

Orelia είπε...

νάρθω μια μέρα να ανηφορίσουμε μαζί και να μου πεις: να! τούτο ειναι το μονοπάτι του Πηκιώνη!

η Ακρόπολη συνδέεται με τη ζωή μου όσο σχεδόν οι χωμάτινοι δρόμοι μπροστά απο το πατρικό μου... κι αν εχω ανεβει σε τούτον τον Βράχο!!! η τελευταία φορά ήταν δώρο στον εαυτό μου ανήμερα στα 52α γενέθλιά μου
τη λατρεύω! ίσως γιατί μ' εμαθε ο πατερας μου έτσι... κι εκείνος περίμενε το Μουσείο της Ακρόπολης χρόνια πριν τον θανατό του. εκλεισε τα 25.
μια φίλη έλεγε πως σε εκείνο το σημείο, τον Βραχο, μοιάζει να συγκεντρώνεται όλο το φως του Αθηναϊκού ήλιου!
τα παιδιά πιστεύουν το ίδιο!
γεννιές επί γεννεών διανύουν την εφηβεία τους περπατώντας στα πέριξ ή και την ίδια την Ακρόπολη.
παραμένει σύμβολο, αφετηρία, προορισμός.

πολύ ωραίο κειμενο Γιαννη!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Εξαιρετικό κείμενο. Η Ακρόπολη θα μείνει εκεί, ακόμα κι αν εμείς τη βεβηλώσουμε ή αδιαφορήσουμε για αυτήν. Εκείνη θα κοιτά αγέρωχη και πονεμένη, αλλά θα μείνει εκεί...

 
GreekBloggers.com