Το Butterfly effect το ξέρουμε και το συζητούμε χρόνια σε έναν κόσμο, όπου είτε για καλό ή για κακό τα σύνορα πέφτουν, οι δικλείδες ασφαλείας κι απομόνωσης καταργούνται, όλοι κι όλα αλληλοεπιδρούν και αλληλοεπηρεάζονται.
Πέρα από τον κόσμο εκεί έξω και την μεγάλη εικόνα, το ανοιχτό πλάνο, υπάρχει κι ο κόσμος του καθενός από μας, ένας κόσμος μικρότερος, καθημερινός. Ένας κόσμος άμεσα χειροπιαστός σ' όλες του τις διαστάσεις, τις λεπτομέρειες, τις επιπτώσεις, ένας μικρόκοσμος με περισσότερα ή λιγότερα πρόσωπα και ψηφίδες καθημερινότητας.
Σ' αυτόν τον μικρόκοσμο νοιώθουμε εμείς κέντρο του. Αυτόν συνήθως εμείς διαλέγουμε με ποιούς θα τον εποικήσουμε, με τι πράγματα θα τον φορτώσουμε, πού θα τον πάμε και πώς.
Είναι, όμως, έτσι; Ή μήπως πρόκειται για μια ψευδαίσθηση "παντοδυναμίας", μια κατασκευή από αυτές τις πολλές, που τόσο συχνά και επιμελημένα δημιουργούμε για να επιβιώσουμε, να φτάσουμε ώς το τέλος αλώβητοι, προστατευμένοι κάπως, αξιοζήλευτοι;
Συνήθως, εκεί στο τέλος, κοντά στο τέλος, αρχίζουμε να βλέπουμε πιο καθαρά. Τότε πια μπορούμε να μετρήσουμε αν πετύχαμε, τι πετύχαμε, πώς το πετύχαμε. Κι αν το πώς, αν ο τρόπος και το κόστος, άξιζαν το αποτέλεσμα.
Δεν ξέρω αν γίνεται πάντα αυτό και σ' όλους. Μερικοί δεν προλαβαίνουν να κάνουν αυτό το μέτρημα. Άλλοι, πάλι, δεν νοιάζονται. Για μερικούς χρειάζεται να συμβεί κάτι, να εμφανισθεί ένας καταλύτης, για να μπουν στην διαδικασία. Μια διαδικασία δύσκολη, οδυνηρή, γιατί σπάνια ο άνθρωπος έχει κάνει τα πράγματα, που θάθελε και που θάπρεπε και που θα άξιζε στην ζωή του. Τις πιο πολλές φορές, ο λογαριασμός είναι ελλειμματικός, η σούμα έχει πρόσημο αρνητικό. Κι η επίγευση της ζωής - ακόμα και μιας ζωής πλούσιας ή γεμάτης - είναι πικρή...
Σ' αυτό το σημείο είναι που συναντάμε τον κ. Ασημένιο, τον πρωταγωνιστή του βιβλίου "Το φαινόμενο της πεταλούδας", που έγραψε ο φίλος Γιώργος Ιατρίδης. Είναι ένας επιτυχημένος άνθρωπος ο κ. Ασημένιος. Επιτυχημένος καλλιτέχνης, μουσικός με λαμπρή καριέρα, εύπορος. Έχει αποσυρθεί πια από την ενεργό δράση.
Στην ηλικία του θάλεγε κανείς πως έχει αποσυρθεί πια κι από την ζωή... Όμως, η πικρή αλήθεια είναι πως από την ζωή, την πραγματική ρέουσα ζωή, μάλλον είχε αποσυρθεί εξ αρχής. Είχε μείνει έξω, μακριά, απορροφημένος από τις καλλιτεχνικές επιδιώξεις, το κυνήγι της αναγνώρισης, της επιτυχίας. Βυθισμένος στην δημιουργικότητα, πνιγμένος ίσως. Δεν τόχει καταλάβει, δεν έχει καταλάβει πως άφησε μια ζωή να κυλήσει σαν νερό μέσα από τις χούφτες, τα δάχτυλά του, να φύγει, δίχως να πιει ούτε μια στάλα. Παντρεμένος, αλλά ανεπαίσθητα. Η γυναίκα του αόρατη για τον ίδιο. Στην σκιά του - μέχρι που την χάνει. Και τότε πια, κοντά και στο δικό του βιολογικό τέλος, συνειδητοποιεί πως όπως έφυγε η γυναίκα του, έτσι έφυγε κι η ζωή του. Χωρίς να το καταλάβει, χωρίς να προλάβει τίποτε από όλα όσα θα μπορούσε, θάθελε, θάπρεπε να προλάβει, να πει, να κάνει.
Οι πιο πολλοί από μας δεν ξεκινάμε την ζωή μας με μεγαλεπήβολες φιλοδοξίες, με τρελλά όνειρα μεγαλείου και επιτεύξεων. Εκεί, στο ξεκίνημα της ζωής και πριν μας μπουν ιδέες, πριν οι ενήλικες μας βάλουν σώνει και καλά ιδέες, μικρά παιδιά όσο είμαστε, μικρά πράγματα έχουμε κατά νου, μικρές χαρές θέλουμε να ζήσουμε, μικρά όνειρα να υλοποιήσουμε. Απλά πράγματα, που στην πορεία τα ξεχνάμε, τα αφήνουμε πίσω κυνηγώντας τα μεγαλύτερα.
Έτσι κι ο κ. Ασημένιος: τα μεγάλα τα κυνήγησε, τα μεγάλα τα πέτυχε. Ξέχασε τα μικρά, όμως. Χρόνο για να γυρίσει τον κόσμο βρήκε, χρόνο για να κάνει το μόνο ταξίδι που ήθελε, όμως, την διαδρομή Κηφισιά-Πειραιάς, δεν βρήκε ποτέ.
Μέχρι που γέρασε. Μέχρι που έχασε την γυναίκα του. Μέχρι που έμεινε μόνος...
Μόνος; Περίπου. Όχι ακριβώς. Γιατί βρέθηκε κι εκείνη η πεταλούδα, μια απλή πεταλούδα - όχι καμμιά σπάνια κι εξωτική ποικιλία - που μπήκε στο σπίτι του, σκόρπισε ολόγυρα χρώματα από τα φτερά της και μετά σαν να τον πήρε από το χέρι, σαν να τον ενθάρρυνε να κάνουν μαζί αυτή την διαδρομή.
Δεν έχει πια πολλές δυνάμεις ο κ. Ασημένιος, δεν έχει αντοχές αρκετές για να πεζοπορήσει στην μισή Αττική, ακολουθώντας την διαδρομή του Ηλεκτρικού, περνώντας από τις πιο διαφορετικές συνοικίες της Αθήνας. Δεν έχει, αλλά τις βρίσκει!
Γιατί είναι το μόνο, που ήθελε να κάνει από νέος και δεν τόκανε ποτέ.
Γιατί είναι η μόνη του, η τελευταία ευκαιρία να κάνει κάτι με συντροφιά, να κάνει κάτι "μαζί", να βιώσει για πρώτη φορά αυτό το "μαζί" - έστω και με μια πεταλούδα. Αυτό είναι το φαινόμενο της πεταλούδας, αυτό είναι το δικό του butterfly effect, ένα φτερούγισμα, που σηματοδοτεί την μεγάλη, την μόνη, την πρώτη και τελευταία μάλλον "ανατροπή" προγράμματος στην ζωή του: μια πεζοπορία από την Κηφισιά ώς τον Πειραιά, που θα εξαντλήσει τον πρωταγωνιστή μας, αλλά θα τον φέρει επί τέλους σε επαφή με την τρέχουσα ζωή, με ανθρώπους πραγματικούς, που μιλάνε απλά, που χαίρονται και λυπούνται και πονάνε και υποφέρουν και παίζουν στους δρόμους της πόλης, στα πεζοδρόμια, στα μίζερα παρκάκια της πρωτεύουσας...
Ο Γιώργος Ιατρίδης καταγράφει με συνέπεια την διαδρομή αυτή. Με συνέπεια και με διακριτικότητα. Δεν σπρώχνει τον ήρωά του σε τίποτε, δεν τον ωθεί σε ακρότητες ή σε αναπάντεχες καταστάσεις. Δεν είναι αυτός ο σκοπός του. Ο ήρωάς του δεν έχει κάτι ηρωικό ούτε και το χρειάζεται. Κάνει το αυτονόητο, ζει για λίγο έστω, ανάμεσα στους ανθρώπους, περιδιαβαίνει την πόλη του, αγγίζει, μυρίζει, γεύεται το περιβάλλον, μετέχει για πρώτη φορά - και ο νεαρός συγγραφέας τον παρακολουθεί με τρυφερότητα, με κατανόηση, με διάθεση καλοπροαίρετης παρατήρησης, χωρίς να παρεμβαίνει...
Δεν τόχει ανάγκη αυτό ο πρωταγωνιστής του, που για πρώτη φορά αφήνεται στην ζωή! Είναι ήδη πολύ αυτό, που κάνει. Είναι ήδη αρκούντως δραματικό γι' αυτόν. Και σπουδαίο.
Και για μας, επίσης! Και για μας - που προλαβαίνουμε ακόμα, ελπίζω, να κάνουμε αυτό, που πάντα θέλαμε, αλλά όλο το αναβάλλαμε. Ή το ξεχάσαμε...
Πάμε!..