skip to main |
skip to sidebar
"Χρόνους πολλούς μετά την Αμαρτία που την είπανε Αρετή μέσα στις εκκλησίες και την ευλόγησαν.
Λείψανα παλιών άστρων και γωνιές αραχνιασμένες τ' ουρανού σαρώνοντας
η καταιγίδα που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου.
Και των αρχαίων Κυβερνητών τα έργα πληρώνοντας η Χτίσις, θα φρίξει.
Ταραχή θα πέσει στον Άδη, και το σανίδωμα θα υποχωρήσει από την πίεση τη μεγάλη του ήλιου.
Που πρώτα θα κρατήσει τις αχτίδες του, σημάδι ότι καιρός να λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση.
Και μετά θα μιλήσει, να πει: εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;
- Βλέπω τα έθνη, άλλοτες αλαζονικά, παραδομένα στη σφήκα και στο ξινόχορτο.
- Βλέπω τα πελέκια στον αέρα σκίζοντας προτομές Αυτοκρατόρων και Στρατηγών.
- Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των δικών τους πτωμάτων.
- Βλέπω την αλληλουχία των κρυφών νοημάτων.
Χρόνους πολλούς μετά την Αμαρτία που την είπανε Αρετή μέσα στις εκκλησίες και την ευλόγησαν.
Αλλά πριν, ιδού θα γίνουν οι ωραίοι που ναρκισσεύτηκαν στις τριόδους Φίλιπποι και Ροβέρτοι.
Θα φορέσουν ανάποδα το δαχτυλίδι τους, και με καρφί θα χτενίσουνε
το μαλλί τους, και με νεκροκεφαλές θα στολίσουνε το στήθος τους, για να δελεάσουν τα γύναια.
Και τα γύναια θα καταπλαγούν και θα στέρξουν.
Για να έβγει αληθινός ο λόγος, ότι σιμά η μέρα
όπου το κάλλος θα παραδοθεί στις μύγες της Αγοράς.
Και θα αγαναχτήσει το κορμί της πόρνης μην έχοντας άλλο τι να ζηλέψει.
Και θα γίνει κατήγορος η πόρνη σοφών και μεγιστάνων, το σπέρμα
που υπηρέτησε πιστά, σε μαρτυρία φέρνοντας.
Και θα τινάξει πάνουθέ της την κατάρα, κατά την Ανατολή το χέρι τεντώνοντας και φωνάζοντας:
εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;
- Βλέπω τα χρώματα του Υμηττού στη βάση την ιερή του Νέου Αστικού μας Κώδικα.
- Βλέπω τη μικρή Μυρτώ, την πόρνη από τη Σίκινο, στημένη πέτρινο άγαλμα στην πλατεία της Αγοράς
με τις Κρήνες και τα ορθά Λεοντάρια.
- Βλέπω τους έφηβους και βλέπω τα κορίτσια στην ετήσια Κλήρωση των Ζευγαριών.
- Βλέπω ψηλά, μες στους αιθέρες, το Ερέχθειο των Πουλιών.
Λείψανα παλιών άστρων και γωνιές αραχνιασμένες τ' ουρανού σαρώνοντας η καταιγίδα
που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου.
Αλλά πριν, ιδού θα περάσουν γενεές το αλέτρι τους πάνω στη στέρφα γης.
Και κρυφά θα μετρήσουν την ανθρώπινη πραμάτεια
τους οι Κυβερνήτες, κηρύσσοντας πολέμους.
Όπου θα χορτασθούνε ο Χωροφύλακας και ο Στρατοδίκης.
Αφήνοντας το χρυσάφι στους αφανείς, να εισπράξουν αυτοί τον μιστό της ύβρης και του μαρτυρίου.
Και μεγάλα πλοία θ' ανεβάσουν σημαίες, εμβατήρια θα πάρουν τους δρόμους,
οι εξώστες να ράνουν με άνθη το Νικητή. Που θα ζει στην οσμή των πτωμάτων.
Και του λάκκου σιμά του το στόμα, το σκοτάδι θ' ανοίγει στα μέτρα του,
κράζοντας: εξόριστε Ποιητή, στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;
- Βλέπω τους Στρατοδίκες να καίνε σαν κεριά, στο μεγάλο τραπέζι της Αναστάσεως.
- Βλέπω τους Χωροφυλάκους να προσφέρουν το αίμα τους, θυσία στην καθαρότητα των ουρανών.
- Βλέπω τη διαρκή επανάσταση φυτών και λουλουδιών.
- Βλέπω τις κανονιοφόρους του Έρωτα.
Και των αρχαίων Κυβερνητών τα έργα πληρώνοντας η Χτίσις, θα φρίξει.
Ταραχή θα πέσει στον Άδη, και το σανίδωμα θα υποχωρήσει
από την πίεση τη μεγάλη του ήλιου. Αλλά πριν, ιδού θα στενάξουν οι νέοι
και το αίμα τους αναίτια θα γεράσει.
Κουρεμένοι κατάδικοι θα χτυπήσουν την καραβάνα τους πάνω στα κάγκελα.
Kαι θα αδειάσουν όλα τα εργοστάσια, και μετά πάλι με την επίταξη θα γεμίσουν,
για να βγάλουνε όνειρα συντηρημένα σε κουτιά μυριάδες, και χιλιάδων λογιών εμφιαλωμένη φύση.
Και θα 'ρθουνε χρόνια χλωμά και αδύναμα μέσα στη γάζα.
Και θα 'χει καθένας τα λίγα γραμμάρια της ευτυχίας.
Και θα 'ναι τα πράγματα μέσα του κιόλας ωραία ερείπια.
Τότε, μην έχοντας άλλη εξορία, που να θρηνήσει ο Ποιητής, την υγεία της καταιγίδας
από τ' ανοιχτά στήθη του αδειάζοντας, θα γυρίσει για να σταθεί στα ωραία μέσα ερείπια.
Και τον πρώτο λόγο του ο στερνός των ανθρώπων θα πει, ν' αψηλώσουν τα χόρτα,
η γυναίκα στο πλάι του σαν αχτίδα του ήλιου να βγει.
Και πάλι θα λατρέψει τη γυναίκα και θα την πλαγιάσει πάνου στα χόρτα καθώς που ετάχθη.
Και θα λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση, και θα σπείρουνε γενεές στους αιώνες των αιώνων!"
Οδυσσέας Ελύτης
"Άξιον Εστί - ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΝ"
Χρόνους πολλούς ήδη την αμαρτία την έχουνε βαφτίσει αρετή και ξεθεμελιώνουν οι άθλιοι την Ευρώπη, που χτίσθηκε με το πνεύμα των άλλων και ποτίσθηκε με το αίμα των άλλων - όχι το δικό τους, ποτέ το δικό τους...
Χρόνους πολλούς ξηλώνουν πέτρα-πέτρα την Ευρώπη, που πάτησε πάνω σε αξίες πανάρχαιες και πανανθρώπινες, συχνά Ελληνικές...
Έρχεται, όμως, - πάντα έρχεται - η ώρα που φρίττει, τελικά, η Χτίσις, η συνήθως υπομονετική και η διαρκώς ελπίζουσα, φρίττει με τα έργα τους και των ανθρώπων τα βάσανα και αποκαθιστά την δικαιοσύνη στον κόσμο της, τον κόσμο, που είναι τόσο αιώνιος, ώστε να μη μπορεί να διαφεντεύεται από κανέναν μόνο του για πολύ.
Είναι συχνά, όλο και πιο συχνά πια, ανατριχιαστικό να βλέπεις πως οι Ποιητές όλα τάχουν πει, όλα τα έχουν προΐδει με το μάτι εκείνο το τρίτο, το μάτι το εσώτερο, που βλέπει έξω από τον χώρο και τον χρόνο, πάνω από πατρίδες κι ανθρώπους. Κι αυτή είναι η περίπτωση του Οδυσσέα Ελύτη, που στο "Άξιον Εστί" κατέγραψε σπαρακτικά την πορεία και την μοίρα του κόσμου από τον θρίαμβο στην τραγωδία και από εκεί πάλι στον θρίαμβο - ίδια πάντα ιστορία, καταδικασμένη αενάως να επαναλαμβάνεται, έως να νικήσει ο άνθρωπος τον εαυτό του και να ειρηνεύσει εντός κι εκτός του... αν ποτέ τον νικήσει!
Ένας συγκλονιστικός Κώστας Καζάκος απήγγειλε τα πεζά μέρη του "Άξιον Εστί" χθες, στο πλαίσιο της συναυλίας, που έκλεισε το 37ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ...
... και ακολούθησε ένας πρωτοφανούς σεμνότητας, λιτών μέσων και εσωτερικότητας Δημήτρης Μητροπάνος, που τραγούδησε τα μέρη, που έχουν γίνει γνωστά από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και που τους έμελλε να συνοδεύουν πάντα τούτο τον λαό σ' όλα τα πάνω και τα κάτω του τα τελευταία 50 χρόνια.
"Της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν
και χαρές ανείδωτες με σκιάσανε
οξειδώθηκα μες στη νοτιά των ανθρώπων
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο
Στ' ανοιχτά του πελάγου με καρτέρεσαν
Με μπομπάρδες τρικάταρτες και μου ρίξανε
αμαρτία μου να 'χα κι εγώ μιαν αγάπη
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο
Τον Ιούλιο κάποτε μισανοίξανε
τα μεγάλα μάτια της μες στα σπλάχνα μου
την παρθένα ζωή μια στιγμή να φωτίσουν
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο."
Ρόδο Αμάραντο ο Οδυσσέας Ελύτης...
Ρόδο Αμάραντο ο Μίκης Θεοδωράκης...
Ρόδο Αμάραντο το "Άξιον Εστί" τους... Ρόδο, που ευτυχώς μας παρέδωσαν κι έχουμε να αγγίζουμε, να μυρίζουμε και να τραγουδάμε σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς... νάχουμε να πορευόμαστε!
ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το διάσελο που ανοίγει
αιωνίου γαλάζιου οδό στα νέφη
μια φωνή που παράπεσε μες στην κοιλάδα
μια ηχώ που σαν βάλσαμο την ήπιε η μέρα...
... ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το χέρι που επιστρέφει
από φόνο φριχτόν και τώρα ξέρει
ποιος αλήθεια ο κόσμος που υπερέχει
ποιο το "νυν" και ποιο το "αιέν " του κόσμου:
... Νυν των λαών το αμάλγαμα και ο μαύρος Αριθμός
Αιέν της Δίκης το άγαλμα και ο μέγας Οφθαλμός
Νυν η ταπείνωση των Θεών Νυν η σποδος του Ανθρώπου
Νυν Νυν το μηδέν
και Αιέν ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!
4 σχόλια:
Αναρωτιέμαι εγώ ο αδαής... Οι τόσο ιδιαίτερες οπτικές φωτογραφίες σου αστεροιδή μου ... μήπως πρέπει να γίνουν μάθημα ιστορίας..στο σημερινό αμάραντο?
αχ εσύ ο Γιάνννης των πάντων!!!
πολύ καλό!
πολύ καλός κι εσύ... :)
Οι ποιητές τα λένε.. ποιός τους ακούει όμως..
Μα, για αυτό είναι η αληθινή Ποίηση.
Για να διατυπώνουν με τη γλώσσα της ψυχής τις ανθώπινες καταστάσεις.
Αλλά στην συλλογική ηττοπάθεια, που καλύπτει τη γενικότερη οργή,ποιός ακούει και ποιός βλέπει καθάρια τους στίχους της πανανθρώπινης αλήθειας?
Δημοσίευση σχολίου