Πράσινη ασπίδα για το Μεταξουργείο

Το φωτορεπορτάζ

Από πράσινα άλογα γνωρίζουμε - μας τα σερβίρουν σταθερά ως κύριο πιάτο Κυβερνήσεις και Δημοτικοί άρχοντες εδώ και χρόνια...
Για πράσινη ανάπτυξη κάτι ακούμε εσχάτως - αλλά ούτε αυτήν ούτε άλλην, άλλου χρώματος, βλέπουμε...
Ας πιαστούμε, λοιπόν, από την πράσινη ασπίδα, που προτείνει ο Φορέας "Κεραμεικός - Μεταξουργείο Πρότυπη Γειτονιά" για την περιοχή, μια και, αν μη τι άλλο, είναι το μόνο χειροπιαστό σε πράσινο και σε ελπίδα, που μας βρίσκεται για το πολύπαθο κέντρο της Αθήνας!

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή:
Όσοι μεγάλωσαν στην Αθήνα έχουν την δυνατότητα να βυθίζονται στην μνήμη ή και στην ψυχή την ίδια πολλές φορές και να ανακαλούν βιώματα και παραστάσεις, που μπορούν να δώσουν χρώμα και πνοή στα συχνά θλιβερά περάσματά τους από το σημερινό κέντρο της πόλης.
Το Μεταξουργείο είναι ένα κομμάτι από τον πυρήνα του κέντρου αυτού - ένα κομμάτι, όπου σώζεται και σήμερα ζωή Αθηναϊκή σαν του λίγο πιο παλιού καιρού, όπου στέκουν, λιγότερο ή περισσότερο ετοιμόρροπα, πολλά δείγματα εκείνης της απλής, λειτουργικής Αθηναϊκής Αρχιτεκτονικής, που την διάλεγαν από ένστικτο ακόμη κι άνθρωποι καθημερινοί γιατί πατούσε πάνω σε οικεία νεοκλασικά πρότυπα κι έδινε λύσεις στις ανάγκες της καθημερινότητάς, όπως πρωτίστως πάσα καλή Αρχιτεκτονική πρέπει να δίνει.

Έχει χρώμα, λοιπόν, το Μεταξουργείο, χρώμα Αθηναϊκό, χρώμα Ελληνικό - που μπορεί κάποιος στον καιρό μας να επιθυμεί να το δηλώσει με όσο περισσότερη έμφαση γίνεται, ώστε να κάνει την διαφορά από τον περίγυρο. 

Το χρώμα αυτό, βέβαια, μπορεί συχνά να σχετίζεται με Οίκους Ανοχής...

... αλλά παραμένει χρώμα, όπως και ολόκληρη η περιοχή παραμένει έτσι κι αλλιώς ζωντανή περιοχή όπου, επίσης, ζουν, ψωνίζουν και κυκλοφορούν άνθρωποι από αυτούς, που λέμε συλλήβδην "νοικοκυραίους" και που, ανεξάρτητα από το χρώμα ή την θρησκεία τους, καμμιά σχέση δεν έχουν με όσα άνομα ή απλώς ρυπαρά παρατηρούνται ή θρυλούνται για την γειτονιά τις νύχτες.

Η αναντιστοιχία κι οι δυσκολίες από τις αντικρουόμενες καταστάσεις είναι προφανείς και ευνόητες, αλλά το τι πρέπει και το τι μπορεί να γίνει δεν είναι το ίδιο ευνόητο - ειδικά όταν η Κεντρική Διοίκηση, το Κράτος, όπως και ο Δήμος, δεν μπαίνουν στον κόπο να ασχοληθούν σοβαρά και επισταμένα με χώρους, που, όμως, λίγο λείπει πια για να γίνουν άβατα...

Κάπως έτσι, δηλαδή:

Το αξίζουν, όμως, κάτι τέτοιο το Μεταξουργείο, το κέντρο όλο κι οι κάτοικοι, που ακόμα επιμένουν να ζουν εκεί είτε από επιλογή είτε, αντιθέτως, επειδή δεν έχουν άλλη επιλογή;

Τουλάχιστον για το Μεταξουργείο - όπως, αντίστοιχα και στα Εξάρχεια - έχει δημιουργηθεί από τους κατοίκους ο Φορέας "Κεραμεικός - Μεταξουργείο Πρότυπη Γειτονιά", που προσπαθεί να διατυπώσει προτάσεις, να διεκδικήσει την περιοχή για λογαριασμό των κατοίκων της... Το έργο δεν είναι εύκολο και ίσως κάποιοι να έχουν και ενστάσεις, αλλά επί του παρόντος δεν έχω ακούσει άλλη πρόταση ούτε κι έχω δει άλλη πρωτοβουλία χειροπιαστή να αναπτύσσεται.

Χθεσινή πρωτοβουλία του Φορέα αυτού και της Galleriste, Κας Ρεβέκκας Καμχή...

      

... ήταν μια παρέμβαση σε αναξιοποίητα οικόπεδα της περιοχής, που, λόγω του ότι ήταν κενά, μετατρέπονταν σε θέατρο πάσης φύσεως ανθρώπινων δραστηριοτήτων, με πλέον ανώδυνη αυτή της ούρησης. Η σκέψη ήταν να φυτευθούν στα οικόπεδα αυτά ανθεκτικά φυτά και να δημιουργηθεί έτσι μια πιο ανθρώπινη εικόνα, που "περιφρουρούμενη", θα αποθαρρύνει τις παλιές τους χρήσεις.

Η ακτιβιστική αυτή παρέμβαση υποστηρίχθηκε ενεργά από τους Atenistas, καθώς και, αν κατάλαβα καλά, από την Κίνηση του Γιώργου Αμυρά "Επιμένουμε Αθήνα". 

Συνέπεια ήταν να λάβει πολλή δημοσιότητα, να προστρέξουν και κάποια τηλεοπτικά κανάλια...

... και να συγκεντρωθεί αρκετός κόσμος, που μαζί με τους περαστικούς συντέλεσε στο να γίνει κάτι σαν μια γιορτή στην οδό Ιάσονος απ' όπου ξεκίνησαν όλα!

Η πιτσιρικαρία, που συνόδευε τους "κηπουρούς" γονείς έστησε μπαρ με αναψυκτικά στην πρωινή λιακάδα...

... ενώ μέσα στο οικόπεδο καθ' εαυτό ήταν ολοφάνερος ο ενθουσιασμός των συμμετεχόντων, αλλά, κυρίως, ήταν πρωτοφανής η οργάνωση του εγχειρήματος.

Τα φυτά ήταν εκεί από νωρίς:

 

Η θέση της φύτευσης είχε χαρτογραφηθεί λεπτομερώς εκ των προτέρων:

 

Υλικά και εργαλεία ήταν άμεσα διαθέσιμα...

... αν και μερικοί προτίμησαν να φέρουν τα δικά τους από το σπίτι!!!

Κάποιες μετρήσεις της τελευταίας στιγμής έμεναν, ώστε οι θέσεις των φυτών στο χαρτί να αντιστοιχηθούν με τις θέσεις στο έδαφος...

... ακολούθησαν λίγες βασικές τεχνοκρατικές οδηγίες από τον επί τόπου γεωπόνο...

... και ο κόσμος, μικροί - μεγάλοι, πέρασαν στην δράση:

... ο καθένας με την αγαπημένη του παρέα από δίπλα:

 

Κάποια στιγμή, νωρίς, πριν αρχίσουν οι ουσιαστικές εργασίες, τον χώρο επισκέφθηκε και ο Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων, κ. Καμίνης, και ενημερώθηκε, υποθέτω, όχι μόνον για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία, αλλά και για τα γενικότερα προβλήματα του Μεταξουργείου... 

 

Η αλήθεια είναι πως λίγο αμήχανος και σε κατάσταση απορίας μου φάνηκε, αλλά τουλάχιστον ο Κ. Καμίνης ήρθε... 

Ο έτερος των βασικών διεκδικητών του Δήμου έστειλε, πάντως, μια πινακίδα!

Μετά την ολοκλήρωση της φύτευσης στο οικόπεδο της Ιάσονος, το εγχείρημα  συνεχίσθηκε σε δύο ακόμη οικόπεδα. Σχετικό φωτορεπορτάζ εδώ, στο blog του Athensville, καθώς ο υποφαινόμενος είχε άλλη ανειλημμένη υποχρέωση και δεν ακολούθησε.

Η δική μου άποψη

Ίσως πολλοί να θεωρήσουν ανάξια λόγου την επιχείρηση αυτή, σε σχέση με τα μείζονα προβλήματα εγκληματικότητας και εγκατάλειψης του κέντρου της Αθήνας και της συγκεκριμένης γειτονιάς. Ίσως άλλοι να πουν ότι δεν πρόκειται να κρατήσει ούτε δυό μερόνυχτα η φύτευση και ότι ώς αύριο οι ίδιες παλιές "δραστηριότητες" θα έχουν αποκατασταθεί και οι ίδιες μυρωδιές θα αναδύονται από τους χώρους αυτούς.

Τις απόψεις αυτές συζήτησα ο ίδιος χθες με περαστικούς και περίοικους, που απορούσαν με την αισιοδοξία και την ορμητικότητα των οργανωτών και των συμμετεχόντων.

Μπορεί, λοιπόν, μια τέτοια επιχείρηση, ακόμη κι αν επεκταθεί να αποτελέσει ή να προκαλέσει από μόνη της  διευθέτηση του μείζονος ζητήματος του Μεταξουργείου; 

Η άποψή μου, σε σχέση με τέτοιες ενέργειες ήπιου ακτιβισμού, είναι γνωστή και σταθερή: το λιγότερο, που καταφέρνουν, είναι να κάνουν γνωστό το πρόβλημα σε όσους δεν το γνωρίζουν καθόλου, καθώς, επίσης, και να βοηθήσουν άλλους να το συνειδητοποιήσουν για τα καλά. Αυτό είναι το πρώτο θετικό στοιχείο και δεν είναι διόλου μα διόλου ευκαταφρόνητο ή λίγο!

Το δεύτερο θετικό στοιχείο έχει να κάνει με ένα άλλο παράγοντα: την εγκατάλειψη του κέντρου από μας τους ίδιους πρώτα, πριν, δηλαδή, διεισδύσουν και καταλάβουν το κενό όλοι εκείνοι, τους οποίους κατηγορούμε για την κατάντια του. Πριν το εγκαταλείψει στην τύχη του η Πολιτεία, το εγκαταλείψαμε εμείς, οι πολίτες, όσοι γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε σ' αυτό, αλλά προτιμήσαμε τα προάστεια, τελικά - και δεν εξαιρώ τον εαυτό μου, που εκών άκων το εγκατέλειψα ακολουθώντας την οικογένειά μου.

Η επιστροφή του κέντρου της Αθήνας στα χέρια των κατοίκων του, επομένως, περνάει πλέον αναγκαστικά από ένα στάδιο ενδιάμεσοι: την απόδειξη ότι οι κάτοικοι ενδιαφέρονται ενεργά για το περιβάλλον τους, ότι διεκδικούν τον χώρο τους με καλώς νοούμενο αλλά, πάντως, ενεργητικό τρόπο, ότι τον περιποιούνται και τον φροντίζουν, ότι τον τακτοποιούν και τον ομορφαίνουν. 

Κι όλα τούτα δεν έχουν μόνον ψυχολογική αξία, αλλά και πολύ πρακτική, χειροπιαστή λειτουργία, εν προκειμένω. Η Φύση απεχθάνεται το κενό και ό,τι εγκαταλείπυμε θα βρεθεί μοιραία κάποιος να το καταλάβει - κι αυτός ο κάποιος μπορεί να μη έχει τις αγαθότερες των προθέσεων κι έτσι μπορεί να μη είναι αυτός, που όλοι θα επιθυμούσαμε για γείτονα... Κι από την άλλη πλευρά, ένας χώρος και, ευρύτερα, ένα περιβάλλον, που αφήνεται στην τύχη του σχεδόν προσκαλεί τον άλλο σε κάποιου είδους παρανομία ή ασχημία εντός των ορίων του.

Σε αυτά τα βασικά απαντά, κατ' αρχάς, η χθεσινή πρωτοβουλία του Φορέα "Κεραμεικός - Μεταξουργείο Πρότυπη Γειτονιά". Δεν ξέρω αν ο τρόπος της θα αποδειχθεί διαρκής και ουσιαστικά εποικοδομητικός, αλλά ξέρω πως είναι, τουλάχιστον, ένας τρόπος, μια συγκεκριμένη πρόταση και ενέργεια, κάτι, που κάποιος, κάποιοι, αρκετοί, έκαναν επί τέλους, αντί να κλαυθμηρίζουν και να οδύρονται. 

Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, ήταν αυτή μια κάποια λύση, ένα κάποιο πρώτο βήμα...

Και σε κάθε περίπτωση, επίσης, απομένει τώρα και στους περίοικους, πρώτα σ' αυτούς, να υπερασπισθούν αυτό που έγινε, να το φροντίσουν, να το περιποιηθούν - τουλάχιστον ας μη είναι αυτοί οι πρώτοι, που θα το αμφισβητήσουν ή θα το προσβάλουν έμπρακτα, οπότε θα έχουν, κατόπιν, κάθε λόγο να ακολουθήσουν με μαθηματική ακρίβεια και όλοι οι υπόλοιποι με χειρότερα...

           

Ελάτε, λοιπόν: λίγη αισιοδοξία χρειάζεται και το ροζ γεράνι, που φύτεψε η καλή φίλη Έλενα με τα αγόρια της μας την προσφέρει κιόλας!