Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Eίμαι παιδί μου... ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ.



Ζωή ευθύγραμμη απλώς δεν υπάρχει. Η ζωή όλων ακολουθεί γραμμή τεθλασμένη, μια γραμμή zig zag. Συναποτελείται από μυριάδες ψήγματα, μικρές ψηφίδες, που πολύ συχνά είναι αντιφατικές μεταξύ τους, αλλά, παρ' όλ' αυτά, καταφέρνουν να συντεθούν όλες μαζί σε μια μεγάλη εικόνα, στην προσωπικότητα του καθενός.
Η περίπτωση του Γιώργου Οικονομίδη, με τις αντιφάσεις και τα σκαμπανεβάσματά της, δεν θα μπορούσε να διαφέρει, δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από τον κανόνα αυτό - πολλώ μάλλον καθ' όσον ήταν μια προσωπικότητα πολυτάλαντη και πολυσχιδής, που κινήθηκε σε πολλούς δρόμους, σε πολλές πίστες. Γεννήθηκε το 1916, σπούδασε Νομικά, αλλά γρήγορα τον κέρδισε το καλλιτεχνικό στερέωμα, όπου έμελλε να μεγαλουργήσει.


Ο Οικονομίδης διέπρεψε ως στιχουργός, μέσα από στίχους, που αποτύπωσαν πιστά τον ρομαντισμό και το λυρικό κλίμα της μεταπολεμικής Αθήνας και ευτύχησαν να μελοποιηθούν από μεγάλους συνθέτες - κυρίως, όμως, ευτύχησαν να τραγουδηθούν από όλους, κυριολεκτικά όλους μας! Δικοί του οι στίχοι στο "Κορόιδο Μουσολίνι", δικοί του στον Ύμνο του Παναθηναϊκού, δικοί του και στο κλασικό "Ξέρω κάποιο στενό" του Χατζιδάκι, στο "Πρώτο ραντεβού", που τραγούδησε μοναδικά η Ρένα Βλαχοπούλου.
Πέρασε και από τον κινηματογράφο, ως σεναριογράφος και ηθοποιός, πέρασε και από το θέατρο, όπου διακρίθηκε ως επιθεωρησιογράφος.



Το κύριο στίγμα του, όμως, ο Οικονομίδης ήταν προορισμένος από την μοίρα να το αφήσει ως παρουσιαστής, κομφερανσιέ, όπως το λέγαμε τότε στην καθομιλουμένη, ως maitre de ceremonie, που στην κυριολεξία κρατούσε στο χέρι του καλλιτέχνες και κοινό. Έχοντας θητεύσει στο μεγάλο σχολείο της θρυλικής Μάντρας του Αττίκ, πέρασε με ευκολία στο ραδιόφωνο, θεμελιώνοντας τις εκπομπές νέων ταλέντων, όπου πρωτοεμφανίσθηκαν μετέπειτα μυθικά ονόματα του Ελληνικού πενταγράμμου, όπως η Νάνα Μούσχουρη και η Τζένη Βάνου. Κι όλα τούτα μέσα σε μιαν ερτζιανή ατμόσφαιρα, που χαρακτηριζόταν από το πνεύμα και την ζωντάνια των κοσμικών κέντρων της εποχής εκείνης αλλά και από αξιοπρέπεια - κάτι που έχει σημασία να επισημάνουμε, με γνώμονα την εμπειρία από τα σημερινά αντίστοιχα talent shows της τηλεόρασης.
Δυστυχώς, το απόγειο της καριέρας του συνέπεσε με την επταετή δικτατορία, με την οποία συνδέθηκε το όνομά του, αμαυρώνοντας την εικόνα του και διακινδυνεύοντας την υστεροφημία του.




Η παρουσίαση τελετών και Ολυμπιάδων τραγουδιού της χούντας των συνταγματαρχών και οι στίχοι του για τον ύμνο της 21ης Απριλίου ήταν στοιχεία αρκετά για να τον οδηγήσουν, μετά το '74, στο περιθώριο και στην κοινωνική απαξίωση - σε αντίθεση, πάντως, με άλλους αστέρες της εποχής, που, μολονότι έλαμψαν στο προσκήνιο της επταετίας, κατάφεραν να μείνουν αλώβητοι.



Όσοι ζήσαμε την ισχύ και τον παραλογισμό της χούντας, ξέρουμε πως οι μηχανισμοί της μπορούσαν και πράγματι επηρέαζαν την καθημερινότητα όλων. Τα δημόσια πρόσωπα της περιόδου - όσα επιλέξανε να μην αυτοεξορισθούν - δεν θα αποτελούσαν εξαίρεση και πολύ δύσκολα θα διατηρούσαν στάση ουδέτερη έναντι του καθεστώτος. Οι πιέσεις ήταν ασύλληπτες και οι τρόποι πίεσης πολλοί.
Σε κάθε περίπτωση, στον Γιώργο Οικονομίδη η Ελληνική καλλιτεχνική κοινότητα οφείλει πολλά! Τόσο πολλά, ώστε, 30 χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1985, επιβάλλεται πια να τεκμηριωθεί η προσφορά του και να φιλοτεχνηθεί η πλήρης εικόνα της προσωπικότητάς του, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία της σταδιοδρομίας του και των επιλογών του. Θα ήταν εξαιρετικά άδικο να στέκεται ο οποιοσδήποτε σήμερα μονάχα σε μια πτυχή της δημόσιας πορείας του και να παραγνωρίζει όλες τις υπόλοιπες, που είναι και σπουδαιότερες και περισσότερες.

Αφορμή για τις σκέψεις αυτές υπήρξε το θεατρικό έργο της Ρένας Ρίγγα και της Ρέινα Εσκενάζυ, που παίζεται στον λιλιπούτειο, αλλά πάντα ενδιαφέροντα, χώρο του θεάτρου Eliart, στον Βοτανικό. Από την Δευτέρα 17/11/2014 και για δέκα ακόμη Δευτέρες, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η  παράσταση "Είμαι παιδί μου... ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ" επιχειρεί μιαν ανασκόπηση του έργου του Οικονομίδη. Προσωπικά, θα προτιμούσα λίγο περισσότερη πρόζα, ώστε να αναδειχθεί πιο ανάγλυφη η εικόνα του εμπνευσμένου και ταλαντούχου αυτού ανθρώπου και να διεισδύσουμε λίγο περισσότερο στην προσωπικότητά του. Εφ ' όσον, κατά κοινή ομολογία, η επίδρασή του στα καλλιτεχνικά δρώμενα και στα πρόσωπα μιας ολόκληρης εποχής ήταν τόσο καθοριστική, θα άξιζε να μάθουμε περισσότερα για τα βιώματά του, τα κριτήριά του, τους τρόπους του - και, μάλιστα, από πρώτο χέρι, αφού στην παράσταση ενεργό ρόλο έχει και η ίδια η εγγονή του. Θέλω να ελπίζω ότι, πέρα από τις προφορικές μαρτυρίες της οικογένειας, ο Οικονομίδης έχει αφήσει πλούσιο Αρχείο, που, αν υπάρχει, θα περιέχει ασφαλώς ανεκτίμητα ντοκουμέντα της περιόδου κατά την οποία μεγαλούργησε.
Στην παράσταση, η προσέγγιση της εργοβιογραφίας του Οικονομίδη γίνεται κυρίως μέσα από τα τραγούδια του. Χάρις σ' αυτό, οι μεγαλύτεροι εύκολα θα τον ανακαλέσουν ολοζώντανο στην μνήμη τους, θα νοιώσουν ν' ακούνε το σήμα κατατεθέν του, το "Φίλοι μου αγαπημένοι...", συνοδευόμενο από εκείνο το ολόλευκο, πλατύ χαμόγελο. Κι οι νεώτεροι θα πιάσουν το κλίμα μιας εποχής, θα μυηθούν στους μουσικούς δρόμους της Αθήνας του '50 και του ΄60, της Αθήνας των καμπαρέ, του βαριετέ, της επιθεώρησης. Με μουσικές και στίχους, που υποστηρίζονται από κινησιολογία και κοστούμια, πέντε άξιοι ηθοποιοί πλημμυρίζουν την μικρή αίθουσα με ήθος και κλίμα μεταπολέμου.
Ο Σπύρος Θεοδόσης βγάζει στην επιφάνεια την ευγένεια και το επικοινωνιακό χάρισμα του Οικονομίδη. Η Λιάνα Καρριέρε-Οικονομίδου, εκδηλώνει στην ερμηνεία της ένα δικαιολογημένο πάθος για τον παππού της. Η Ελένη Φιλίνη λάμπει, διατρέχοντας μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων κατά την ερμηνεία πολλών και διαφορετικών αριστουργηματικών τραγουδιών, με κορυφαία της δραματική στιγμή "Το γκαρσόνι" του Μανώλη Χιώτη.
Μνεία ιδιαίτερη, όμως, οφείλεται και στον πολύ νέο ηθοποιό Νίκο Χρηστίδη, που με την κίνηση και την ερμηνεία του πιάνει το κλίμα μιας τελείως άγνωστης γι' αυτόν εποχής, μπαίνει στην συλλογική ψυχοσύνθεση ενός κύκλου δημιουργών και καλλτεχνών, που ίσως ούτε κατ' όνομα να είχε ακουστά, και μας τα μεταδίδει πειστικά.
Με λίγα λόγια, η παράσταση "Είμαι παιδί μου... ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ" αναδεικνύει την μικρή εκείνη κοινωνία, που άφηνε πια πίσω της τον ζόφο της δεκαετίας του '40 και κοιτούσε μπροστά, με αισιοδοξία, αλλά και με χάρη. Η κατάσταση πίσω από την βιτρίνα δεν ήταν εύκολη. Η καθημερινότητα χαρακτηριζόταν από την σκληρή δουλειά, που συνοδεύει πάντα τις προσπάθειες ανοικοδόμησης μιας χώρας. Χαρακτηριζόταν, όμως, επίσης και από χαμόγελα αισιοδοξίας και από μια μεγάλη πίστη στο μέλλον, που διαταράχθηκε, όταν έπεσε πάνω σε όλους το σκοτάδι της δικτατορίας. Από την άποψη αυτή, δεν είναι διόλου τυχαίο το ότι η χούντα των συνταγματαρχών επέλεξε να επιστρατεύσει εκόντα άκοντα ακριβώς τον Γιώργο Οικονομίδη ως κεντρικό παρουσιαστή της δικής της περιόδου, της δικής της βιασμένης παράστασης, προκειμένου να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι όλα συνεχίζονταν κανονικά, ότι η ανοδική πορεία της χώρας εξακολουθούσε απρόσκοπτη.
Αλλά δεν ήταν διόλου έτσι... Κι αυτό ούτε το ταλέντο του Οικονομίδη δεν μπορούσε να το κρύψει ή να το αλλάξει!

  
    
                           



1 σχόλιο:

Hfaistiwnas είπε...

Δεν είχα ιδέα για τον Κύριο, τώρα τα διάβασα..
Εύχομαι καλές παραστάσεις!
Καλημέρα!

 
GreekBloggers.com