Στον Άη Συμιό, στο Μεσολόγγι - Μέρος Ι

“Αρχαία συνήθεια επεκράτησε να τελήται κατ’έτος την Πεντηκοστήν πανήγυρις. Αφ’ εσπέρας πηγαίνουσιν οι πανηγυρισταί ώς και την πρωίαν. Επίσης κατ’ αρχαίαν συνήθειαν μεταβαίνουσιν οι πλείστοι τούτων ένοπλοι και μεγάλη προσπάθεια καταβάλλεται εκ μέρους ιδία των νέων τις να φέρει την λαμπροτέρα πανοπλίαν…”
(Εφημερίδα Ελληνικά Χρονικά 1859)

Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος πραγματοποιείται στο Μεσολόγγι το Πανηγύρι του Άη Συμιού - μια παραδοσιακή τοπική γιορτή, η οποία, στο πέρασμα του χρόνου, κατορθώνει να διατηρεί αναλλοίωτα τα επί μέρους στοιχεία, που την συνθέτουν και που ενισχύουν όλο και περισσότερο τον συμβολισμό, τις προεκτάσεις, αλλά, κυρίως, την ξεχωριστή σημασία της στο σύγχρονο πλαίσιο. 
Πρόκειται ίσως για το πιο αυθεντικό Ελληνικό Πανηγύρι, που σώζεται ανέπαφο ώς τις μέρες μας και διακρίνεται για τον συνδυασμένο ιστορικό και θρησκευτικό του χαρακτήρα. Σύμφωνα με τεκμηριωμένες ιστορικές μαρτυρίες, διοργανώνεται στο Μεσολόγγι ήδη από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της Ιεράς Πόλεως και προφανώς είναι το μοναδικό αστικό Πανηγύρι στην Ελλάδα. Ο εορτασμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με αυτό τούτο το έπος της Εξόδου του Μεσολογγίου, καθώς στο τότε Μοναστήρι του Αγίου Συμεών - Άη Συμιού (χτισμένο ήδη από το 1740) είχαν συμφωνήσει να συναντηθούν και ν' αναπνεύσουν επί τέλους τον πρώτο τους αέρα της λευτεριάς όσοι θα μετείχαν στην Έξοδο και θα κατάφερναν να επιζήσουν από την μάχαιρα των πολιορκητών. 
Οι Μεσολογγίτες, που συμμετέχουν σήμερα στο Πανηγύρι, συγκροτούν οργανωμένα "καπετανάτα", τις λεγόμενες "Παρέες", και χωρίζονται σε δύο μεγάλες ομάδες: τους "Αρματωμένους" και στους "Καβαλαραίους". Το σπουδαιότερο, ωστόσο, είναι η ούτως ή άλλως πάνδημη συμμετοχή στα δρώμενα, που κρατούν 4 μερόνυχτα. Απολύτως χαρακτηριστική και έκδηλη είναι η υπερηφάνεια στο βλέμμα των Μεσολογγιτών, που φορούν με καμάρι τις αυθεντικές και πλούσια διακοσμημένες παραδοσιακές στολές τους και τις αρματωσιές τους. Μ' αυτές τις ενδυμασίες κυκλοφορούν, μ' αυτές γλεντούν στην πόλη, πριν από την έναρξη του καθ' εαυτό Πανηγυριού στον αχανή περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Συμεών, λίγο έξω από την Ιερά Πόλη, μ' αυτές παίρνουν την ευλογία του παπά και μ' αυτές μετέχουν στο μνημόσυνο των πεσόντων στον Κήπο των Ηρώων, πριν ανηφορίσουν, τελικά, προς την εκκλησία, το απόγευμα της Κυριακής της Πεντηκοστής για την ολονυχτία. 
Στο μεταξύ και μέχρι το γλέντι κι η μυσταγωγία να μεταφερθούν στον Άη Συμιό, η Ιερά Πόλη δονείται από τα τραγούδια των "Παρεών" των Μεσολογγιτών Αρματωμένων και από τους ζουρνάδες και τα μικρά, διαμέτρου 20-25 εκ., Μεσολογγίτικα νταούλια - τα ξεροντάουλα. Το μουσικό μέρος των εκδηλώσεων έχουν παραδοσιακά αναλάβει πλανόδιοι Γύφτοι μουσικοί, που συρρέουν για τον σκοπό αυτό στο Μεσολόγγι και παίζουν σε ζυγιές ζουρνά και ξεροντάουλο. Κάθε "Παρέα" έχει την δική της ζυγιά Γύφτων, που την συνοδεύει στα προεόρτια και, στην συνέχεια, στην ολονυχτία του Πανηγυριού. Η εγκάρδια αυτή συμμετοχή των Γύφτων μουσικών είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη και αποτελεί συστατικό, εκ των ων ουκ άνευ, στοιχείο του εορτασμού. Οι περισσότεροι από τους μουσικούς αυτούς παίζουν με γνώση και με μιαν απίστευτη, πρωτοφανή, ένταση τα δύο λιτά, αλλά τόσο καθοριστικά, παραδοσιακά όργανα, τον ζουρνά και το ξεροντάουλο. Εξ ίσου αξιοσημείωτο, όμως, είναι και το πόσο ακούραστοι είναι. Παίζουν όλη μέρα κι όλη νύχτα, ενώ οι οικογένειές τους κοιμούνται κατά γης, στον περίβολο της εκκλησίας, κάπου κοντά στις προκαθορισμένες και μόνιμες θέσεις, όπου η κάθε Παρέα στήνει το τραπέζι της και οργανώνει το γλέντι της. Ελλείψει χαρτονομισμάτων του ενός ευρώ, οι πανηγυριστές, που παλιότερα τους έραιναν με 50δραχμα και 100δραχμα, τώρα τους ανταμείβουν με χαρτονομίσματα του ενός δολλαρίου, τα οποία έχουν έγκαιρα φροντίσει να προμηθευθούν εν αφθονία, ειδικά για την περίσταση - και η αλήθεια είναι πως οι πλανόδιοι τούτοι μουσικοί αξίζουν πραγματικά κάθε αμοιβή για το ταλέντο, το παίξιμο και τον κόπο τους. 

Πάλε καλές αντάμωσες, 
πάλε ν' ανταμωθούμε 
στον Άη Συμιό, στον πλάτανο 
και στην κρύα βρυσούλα...

Περισσότερες φωτογραφίες εδώ:

http://www.johndcarnessiotis.com/Other-1/SYMIOS-2013/30321575_ZP96DL#!i=2612487749&k=zZjjKT6