"Ο ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΜΕΣΑ ΜΟΥ" του Κωνσταντίνου Τσιφτσή

Οι τέσσερις δεκαετίες από την εγκαθίδρυση του Μεταξικού καθεστώτος ώς τα γεγονότα του '65 και το πραξικόπημα του '67 είναι από τις πιο πλούσιες σε ιστορικά γεγονότα χρονικές περιόδους της Ελλάδας. Η προπαρασκευή για την Ιταλική επίθεση, η Κατοχή, ο Εμφύλιος, τα μετεμφυλιακά χρόνια και η προσπάθεια ανάταξης της κοινωνίας και της οικονομίας, οι πολιτικές ταραχές του 60, είναι τα κυριότερα κομβικά σημεία των 40 αυτών χρόνων και είναι λίγο πολύ όλα γνωστά.
Λιγότερο γνωστό, όμως, είναι το πώς όλος αυτός ο κυκεώνας επηρέασε την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, ποιές ήταν οι επιπτώσεις και οι επιπλοκές.
Στο μυθιστόρημα "Ο ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΜΕΣΑ ΜΟΥ", ο Κωνσταντίνος Τσιφτσής καταπιάνεται με την πρώτη πάνω κάτω εικοσαετία της χρονικής αυτής περιόδου και παρακολουθεί από κοντά - κυριολεκτικά από μέσα - το πώς επηρεάσθηκε και εξελίχθηκε η ζωή κάποιων, που άθελά τους κι αναπάντεχα  βρέθηκαν στην δίνη των συνταρακτικών γεγονότων, αναμετρήθηκαν μαζί τους και επιβίωσαν. Με τραύματα, με κόπο και αγώνα καθημερινό, με πισωγυρίσματα, αλλά και με πίστη και πείσμα κόντρα στις αντίξοες συνθήκες.
Ο έρωτας μιας Γερμανίδας και ενός Έλληνα, που φουντώνει μέσα στις φλόγες του πολέμου, οι δυό διαφορετικές οικογένειες, η εποποιΊα της Αλνανίας και η Γερμανική επίθεση, ο γάμος του ζευγαριού, η επιβίωση στην διάρκεια της Κατοχής, τα μοιραία εμφυλιακά χρόνια, τα παιδιά τους μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, οι πολιτισμικές διαφορές, η προσπάθεια να σταθούν στα πόδια τους οι πρωταγωνιστές και οι δευτεραγωνιστές, τόσο στην διάρκεια του πολέμου όσο και μετά, συνθέτουν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και πολύχρωμο μωσαϊκό, που κρατάει τον αναγνώστη αιχμάλωτο από την πρώτη ώς την τελευταία σελίδα. Τα γεγονότα και την πλοκή έχει υφάνει η ίδια η ζωή, αλλά είναι η τοποθέτηση των ανθρώπων μέσα σε αυτά από τον συγγραφέα, είναι η συναρπαστικά γοργή και γλαφυρή αφήγηση, που ζωντανεύει το κονταροχτύπημά τους με την ίδια την μεγάλη ιστορία και εκτείνεται χορταστικά σε περισσότερες από 460 σελίδες.
Οι λεπτομερειακές περιγραφές τόπων, καταστάσεων και, κυρίως, ψυχοσυνθέσεων ενισχύουν την εντύπωση ότι ο συγγραφέας σε κάποιο βαθμό αυτοβιογραφείται, πράγμα, που αυξάνει τον ενδιαφέρον του αναγνώστη, καθώς αντιλαμβάνεται ότι δεν παρακολουθεί φανταστικά πρόσωπα και φανταστικές ζωές ούτε ωραιοποιημένες ή δραματοποιημένες στιγμές. Δεν θα βρεθεί την κρίσιμη ώρα ένας από μηχανής θεός, που θα αποκαταστήσει την ιδανική τάξη, σώζοντας τους αθώους και τιμωρώντας τους άδικους και τους κακούς. Εδώ παλεύουν και σπαρταράνε άνθρωποι αληθινοί, πλασμένοι από χώμα και δάκρυα, πικρό πηλό, που ψήνεται στον ήλιο αδιάκοπα για ν' αντέξει σ' όσο πιο πολλές δοκιμασίες γίνεται.
Δεν είναι ουσιαστικά ξεχωριστοί οι χαρακτήρες του Τσιφτσή, αλλά ξεχωριστούς τους κάνουν αναγκαστικά τα γεγονότα γύρω τους, κοντά τους. Ξεχωριστούς τους κάνει η σκληρότητα των άλλων, που την αντιμάχονται για να προχωρήσουν. Με αυτή την κατανόηση για τα όριά τους, τους προσεγγίζει η γραφή του Τσιφτσή και καταφέρνει να γεννήσει στον αναγνώστη την ενσυναίσθηση και την αγωνία ακόμα για το αν και πώς θα ανταπεξέλθουν στις δοκιμασίες και στα απρόσμενα. Έχει πολλές ανατροπές η ζωή τους, ανατροπές, που περνούν στο λευκό χαρτί, μέσα από μιαν αφήγηση, που διαπνέεται από έντονο  συναίσθημα. Στην ίδια αφήγηση, όμως, βρίσκεται χώρος για οξυδερκείς παρατηρήσεις και κρίσεις του συγγραφέα, για λαϊκή σοφία από αυτήν που αφθονεί στην Ελληνική επαρχία, για χιούμορ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι όχι λίγες σελίδες με τις σχεδόν κινηματογραφικές περιγραφές μεγάλων ιστορικών γεγονότων, που σημάδεψαν τον πόλεμο και την εξέλιξή του, την Ευρώπη και, τελικά, την ίδια την μοίρα πάμπολλων ανθρώπων. Οι αναφορές σε τέτοια γεγονότα έχουν συχνά στα βιβλία έναν στεγνό, εγκυκλοπαιδικό, χαρακτήρα, και ξεχνάμε ότι μέσα σε αυτά εγκλωβίσθηκαν άνθρωποι. Πραγματικοί άνθρωποι, με πραγματικές ζωές, άνθρωποι με μανάδες και πατεράδες, άνθρωποι με παιδιά και αδέλφια, άνθρωποι, που πήγαιναν στην δουλειά τους ή να δουν ένα φίλο - και δεν έφτασαν ποτέ.
Ο Τσιφτσής, όμως, στον "ΧΕΙΜΩΝΑ" του βλέπει και περιγράφει γεγονότα, όπως ο βομβαρδισμός της Δρέσδης, π.χ.,  από την οπτική γωνία αυτών ακριβώς των ανθρώπων, που είτε τυχαία είτε από συνειδητή επιλογή βρέθηκαν στον πυρήνα τους. Το μυθιστόρημά του αποκτά έτσι έναν ακόμη πόλο έλξης, αλλά, το κυριότερο, μας βοηθάει να εννοήσουμε εις βάθος σε τι καμίνι ψήθηκαν οι άνδρες και οι γυναίκες, που μετά τον πόλεμο, πήρανε στους ώμους τους το βαρύ καθήκον να στήσουν στα πόδια τους οικογένειες, κοινότητες, δουλειές, όλον τον καινούριο κόσμο, πάνω σε αρχές και αξίες με άλλης ποιότητας υπόβαθρο και αντοχή. 
Με λίγα λόγια, μέσα από τις σελίδες του "ΧΕΙΜΩΝΑ" ξεπηδάει μια εκτεταμένη τοιχογραφία, που φωτίζει πολύ ανθρώπινα δυό διαφορετικές χώρες, την Ελλάδα και την Γερμανία, και τρεις γενιές, μιαν ήδη διαμορφωμένη με την έναρξη του πολέμου, μια που διαμορφώθηκε στα χρόνια του πολέμου, και την επόμενη. Ο συγγραφέας δείχνει να γνωρίζει πολύ καλά τις δύο διαφορετικές εθνικές κουλτούρες ζωής και σκέψης, στην διασταύρωση των οποίων συναντώνται και δρουν οι ήρωές του. Το ίδιο καλά και με χαρακτηριστική διεισδυτικότητα δείχνει να συνομιλεί με τις τρεις γενιές, που τον απασχολούν. Τόσο καλά, ώστε χωρίς αμφιβολία, στο τέλος του βιβλίου δεν μπορεί παρά να έχουν νομοτελειακά τελειώσει όλοι οι χειμώνες μέσα του και μέσα μας και να καλοκαιριάζει οριστικά!

Σημείωση: Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Τσιφτσή "Ο ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΜΕΣΑ ΜΟΥ" κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις "ΜΕΘΕΞΙΣ", Κεραμοπούλου 5, Θεσσαλονίκη,  info@metheksis.gr